ธ ๑	พยัญชนะตัวที่ ๒๔ เป็นพวกอักษรตํ่า และใช้เป็นตัวสะกดในแม่กด
	ในคําที่มาจากภาษาบาลีและสันสกฤตเป็นต้น เช่น สุเมธ มคธ.
ธ ๒	[ทะ] (กลอน) ส. ท่าน, เธอ, เช่น ธ ประสงค์ใด จงสฤษดิ์ดัง หวังวรหฤทัย,
	เป็นสรรพนามบุรุษที่ ๓.
ธง	น. ผืนผ้าโดยมากเป็นสีและบางอย่างมีลวดลายเป็นรูปต่าง ๆ ที่ทําด้วย
	กระดาษและสิ่งอื่น ๆ ก็มี สําหรับ (๑) ใช้เป็นเครื่องหมายบอกชาติ
	ตําแหน่งในราชการ โดยมีกําหนดกฎเกณฑ์เป็นต้น เช่น ธงชาติ ธงแม่ทัพ
	นายกอง. (๒) ใช้เป็นเครื่องหมายตามแบบสากลนิยม เช่น ธงกาชาด บอก
	ที่ตั้งกองบรรเทาทุกข์, ธงขาว บอกความจํานนขอหย่าศึกหรือยอมแพ้,
	ธงเหลือง บอกเป็นเรือพยาบาลคนป่วยหรือเรือที่มีโรคติดต่ออันตราย,
	ธงแดง บอกเหตุการณ์อันเป็นภัย. (๓) ใช้เป็นเครื่องหมายเรือเดินทะเล
	คณะ สมาคม อาคารการค้า และอื่น ๆ. (๔) ใช้เป็นอาณัติสัญญาณ.
	(๕) ใช้เป็นเครื่องตกแต่งสถานที่ในงานรื่นเริงหรือถือเข้ากระบวนแห่
	เป็นต้น; ชื่อดาวหมู่หนึ่งตามที่กล่าวว่า โน่นดาวธงตรงหน้าอาชาไนย.
	(อภัย); ชื่อคันเบ็ดที่ปักประจําล่อปลา, กิริยาที่เอาเบ็ดนั้นไปปักเรียกว่า
	ธง; ข้อความที่อธิบายนําไว้เป็นตัวอย่าง.
	ธงกระบี่ธุช ดู กระบี่ธุช ที่ กระบี่ ๑.
	ธงครุฑพ่าห์ ดู ครุฑพ่าห์ ที่ ครุฑ.
	ธงจระเข้ น. ธงผืนผ้ามีรูปจระเข้ตรงกลาง มักปักไว้ที่ท่านํ้าหน้าวัด
	แสดงว่าทอดกฐินแล้ว.
	ธงฉาน (กฎ) น. ธงที่มีลักษณะอย่างเดียวกับธงชาติ แต่ตรงกลางของผืนธง
	มีรูปจักร ๘ แฉกแฉกของจักรเวียนไปทางซ้ายและมีสมอสอดวงจักรภายใต้
	พระมหามงกุฎ รูปเหล่านี้เป็นสีเหลือง เป็นธงที่ใช้ในเรือพระที่นั่งและเรือ
	หลวง หรือเป็นธงสําหรับหน่วยทหารเรือที่ยกพลขึ้นบก ซึ่งหน่วยทหารนั้น
	ไม่ได้รับพระราชทานธงชัยเฉลิมพล; (โบ) ธงนํากระบวนกองชนะ มี
	ลักษณะเป็นรูปสามเหลี่ยม.
	ธงชัย ๑ น. ธงซึ่งเป็นเครื่องหมายแห่งชัยชนะ.
	ธงชัยพระครุฑพ่าห์น้อย น. ชื่อธงมีลักษณะเป็นผ้าสีเหลืองรูปสี่เหลี่ยม มี
	ภาพครุฑที่กลางผืนธง คันธงท่อนบนทำด้วยเหล็ก ยอดเรียวแหลมคร่ำทอง
	ท่อนล่างทำด้วยไม้ชัยพฤกษ์ติดกาบโลหะจำหลักเป็นภาพครุฑจับนาค
	จำนวน ๔ กาบ มีหางนกยูงผูกเป็นแพนเสียบที่กาบ, ใช้เชิญนำกระบวน
	พยุหยาตรา และอัญเชิญประดิษฐานในพิธีมณฑลในการพระราชพิธีต่าง ๆ
	เข้าคู่กับ ธงชัยราชกระบี่ธุชน้อย หรือ ธงชัยราชกระบี่ยุทธ โดยธงชัย
	พระครุฑพ่าห์น้อยอยู่ทางด้านขวา และธงชัยราชกระบี่ธุชน้อยหรือธงชัย
	ราชกระบี่ยุทธอยู่ทางด้านซ้าย.
	ธงชัยราชกระบี่ธุช, ธงชัยราชกระบี่ธุชใหญ่ ดู กระบี่ธุช ที่ กระบี่ ๑.
	ธงชัยราชกระบี่ธุชน้อย น. ชื่อธงมีลักษณะเป็นผ้าสีแดงรูปสี่เหลี่ยม มี
	ภาพพระกระบี่คือหนุมานที่กลางผืนธง คันธงท่อนบนทำด้วยเหล็ก ยอด
	เรียวแหลมคร่ำทอง ท่อนล่างทำด้วยไม้ชัยพฤกษ์ติดกาบโลหะจำหลัก
	เป็นภาพหนุมานจำนวน ๔ กาบมีหางนกยูงเป็นแพนเสียบที่แผ่นกาบ มี
	อีกชื่อหนึ่งว่า ธงชัยราชกระบี่ยุทธ, ใช้เชิญนำกระบวนพยุหยาตราและ
	อัญเชิญประดิษฐานในพิธีมณฑลในการพระราชพิธีต่าง ๆ เข้าคู่กับ
	ธงชัยพระครุฑพ่าห์น้อยโดยธงชัยราชกระบี่ธุชน้อยอยู่ทางด้านซ้าย
	และธงชัยพระครุฑพ่าห์น้อยอยู่ทางด้านขวา.
	ธงชัยราชกระบี่ยุทธ ดู ธงชัยราชกระบี่ธุชน้อย ที่ ธง.
	ธงชาติ ๑ น. ธงที่มีความหมายถึงประเทศและชาติใดชาติหนึ่ง.
	ธงชาติ ๒, ธงชาติไทย (กฎ) น. ธงที่มีความหมายถึงประเทศไทยและ
	ชาติไทย มีลักษณะเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า กว้าง ๖ ส่วน ยาว ๙ ส่วน
	ด้านกว้างแบ่งเป็น ๕ แถบตลอดความยาวของผืนธง ตรงกลางเป็นแถบ
	สีนํ้าเงินแก่ กว้าง ๒ ส่วน ต่อจากแถบสีนํ้าเงินแก่ออกไปทั้ง ๒ ข้างเป็น
	แถบสีขาวกว้างข้างละ ๑ ส่วน ต่อจากแถบสีขาวออกไปทั้ง ๒ ข้างเป็น
	แถบสีแดงกว้างข้างละ ๑ ส่วน ธงชาตินี้เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า ''ธงไตรรงค์''.
	ธงชาย น. ธงรูปสามเหลี่ยม ใช้ในกองทัพบก.
	ธงตะขาบ น. ธงชนิดหนึ่งทำด้วยแผ่นผ้าเป็นชิ้น ๆ เย็บติดกันไปเป็นพืด
	มีไม้สอดระหว่างชิ้นทำให้มีลักษณะคล้ายตัวตะขาบ ขนาดกว้างยาวตาม
	ต้องการ มักแขวนไว้ยอดเสาหงส์ตามหน้าวัดเป็นพุทธบูชา.
	(รูปภาพ ธงตะขาบ)
	ธงไตรรงค์ น. ธงชาติไทย.
	ธงทิว, ธงเทียว น. ธงที่มีรูปลักษณะคล้ายกระบอก.
	ธงนำริ้ว น. ธงรูปสามเหลี่ยม ใช้นําริ้วกระบวนต่าง ๆ; ชื่อกลบทอย่างหนึ่ง
	มีตัวอย่างว่า กุ๋ยกุ๋ยหน้าไม่เก้อละเมอหึง ฟังฟังก็เหมือนแกล้งแพร่งความอึง
	คิดคิดและให้ขึ้งขุ่นเคืองใจ.
	ธงบรมราชวงศ์น้อย (กฎ) น. ธงสําหรับองค์สมเด็จพระบรมราชชนนี
	แบ่งตามความยาวออกเป็น ๒ ตอน ตอนต้นมีลักษณะและสีอย่างเดียว
	กับตอนต้นของธงบรมราชวงศ์ใหญ่แต่กว้างไม่เกิน ๖๐ เซนติเมตร
	ตอนปลายมีลักษณะเป็นชายต่อสีแดงแปลงเป็นรูปธงยาวเรียว โดยให้
	ปลายสุดกว้างครึ่งหนึ่งของธงตอนต้น ปลายธงตัดเป็นแฉกรูปหางนก
	แซงแซว ลึก ๓ ใน ๘ ส่วนของความยาวของผืนธง ความยาวของผืนธง
	เป็น ๘ เท่าของความกว้างของตอนต้น ธงนี้ถ้าชักขึ้นแทนธงบรมราชวงศ์
	ใหญ่ หมายความว่า โปรดเกล้าฯ ให้งดการยิงสลุตถวายคํานับ.
	ธงบรมราชวงศ์ใหญ่ (กฎ) น. ธงสําหรับองค์สมเด็จพระบรมราชชนนี มี
	ลักษณะเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า กว้าง ๒ ส่วน ยาว ๓ ส่วน พื้นธงสีเหลือง
	ปลายธงตัดเป็นแฉกรูปหางนกแซงแซว ลึก ๑ ใน ๓ ส่วนของความยาว
	ของผืนธง ที่ตรงกลางตอนต้น ๒ ใน ๓ ส่วนของผืนธงเป็นรูปสี่เหลี่ยม
	จัตุรัสสีขาบ มีขนาดกว้างยาวครึ่งหนึ่งของความกว้างของผืนธง ภายใน
	รูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสสีขาบมีรูปมงกุฎขัตติยราชนารีประดิษฐานบนพาน
	แว่นฟ้า ๒ ชั้นเหนือตั่ง และมีตั่งลดตั้งฉัตรกลีบบัว ๕ ชั้น อยู่ ๒ ข้าง
	รูปเหล่านี้เป็นสีเหลืองเข้ม.
	ธงพระครุฑพ่าห์, ธงชัยพระครุฑพ่าห์, ธงชัยพระครุฑพ่าห์ใหญ่ ดู
	ครุฑพ่าห์ ที่ ครุฑ.
	ธงมหาราชน้อย (กฎ) น. ธงสําหรับองค์พระมหากษัตริย์ แบ่งตามความ
	ยาวออกเป็น ๒ ตอน ตอนต้นมีลักษณะและสีอย่างเดียวกับธงมหาราชใหญ่
	แต่กว้างไม่เกิน ๖๐ เซนติเมตร ตอนปลายมีลักษณะเป็นชายต่อสีขาวแปลง
	เป็นรูปธงยาวเรียวโดยให้ปลายสุดกว้างครึ่งหนึ่งของตอนต้น ปลายธงตัด
	เป็นแฉกรูปหางนกแซงแซว ลึก ๓ ใน ๘ ส่วนของความยาวของผืนธง
	ความยาวของผืนธงเป็น ๘ เท่าของความกว้างของตอนต้น ธงนี้ถ้าชักขึ้น
	แทนธงมหาราชใหญ่ หมายความว่า ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้งด
	การยิงสลุตถวายคํานับ.
	ธงมหาราชใหญ่ (กฎ) น. ธงสําหรับองค์พระมหากษัตริย์ มีลักษณะเป็นรูป
	สี่เหลี่ยมจัตุรัส พื้นธงสีเหลือง มีรูปพระครุฑพ่าห์สีแดงอยู่ตรงกลาง.
	ธงเยาวราชน้อย (กฎ) น. ธงสําหรับองค์สมเด็จพระยุพราช แบ่งความยาว
	ออกเป็น ๒ ตอน ตอนต้นมีลักษณะและสีอย่างเดียวกับธงเยาวราชใหญ่ แต่
	กว้างไม่เกิน ๖๐ เซนติเมตร ตอนปลายมีลักษณะเป็นชายต่อสีขาวแปลงเป็น
	รูปธงยาวเรียวโดยให้ปลายสุดกว้างครึ่งหนึ่งของตอนต้น ปลายธงตัดเป็น
	แฉกรูปหางนกแซงแซว ลึก ๓ ใน ๘ ส่วนของความยาวของผืนธง ความยาว
	ของผืนธงเป็น ๘ เท่าของความกว้างของตอนต้น ธงนี้ถ้าชักขึ้นแทนธง
	เยาวราชใหญ่ หมายความว่า โปรดเกล้าฯ ให้งดการยิงสลุตถวายคํานับ.
	ธงเยาวราชใหญ่ (กฎ) น. ธงสําหรับองค์สมเด็จพระยุพราช มีลักษณะเป็น
	รูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส พื้นธงมี ๒ สี รอบนอกสีขาบ รอบในสีเหลืองกว้างยาว
	ครึ่งหนึ่งของรอบนอก มีรูปพระครุฑพ่าห์สีแดงอยู่ตรงกลาง.
	ธงราชินีน้อย (กฎ) น. ธงสําหรับองค์สมเด็จพระราชินี มีลักษณะและสี
	อย่างเดียวกับธงมหาราชน้อย เว้นแต่ชายต่อเป็นสีแดง ธงนี้ถ้าชักขึ้นแทน
	ธงราชินีใหญ่ หมายความว่าทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้งดการยิงสลุต
	ถวายคํานับ.
	ธงราชินีใหญ่ (กฎ) น. ธงสําหรับองค์สมเด็จพระราชินี มีลักษณะเป็นรูป
	สี่เหลี่ยมผืนผ้า กว้าง ๒ ส่วน ยาว ๓ ส่วน พื้นธงสีเหลือง ตอนต้น ๒ ใน
	๓ ส่วนของความยาวของผืนธงเหมือนธงมหาราชใหญ่ ตอนปลายตัดเป็น
	แฉกรูปหางนกแซงแซว ลึก ๑ ใน ๓ ส่วนของความยาวของผืนธง.
	ธงสามชาย น. ธงรูปสามเหลี่ยมมุมฉาก ปลายธงมี ๓ แฉก เป็น ๓ ชาย
	ลดหลั่นกัน มักใช้นำริ้วกระบวน ถ้าใช้เข้ากระบวนแห่ในพระราชพิธี ผืน
	ธงทำด้วยผ้าสักหลาดสอดสีปักดิ้นหักทองขวางเป็นลวดลาย.
	ธงสามเหลี่ยม น. ชื่อหนึ่งของดาวฤกษ์กฤติกา มี ๘ ดวง, ดาวกฤตติกา
	ดาวกัตติกา หรือ ดาวลูกไก่ ก็เรียก.
	ธงหางแซงแซว น. เรียกสิ่งเช่นธงที่มีรูปเป็นแฉกเหมือนหางนกแซงแซว.
ธงก์	(แบบ) น. กา (นก). (ป.).
ธงชัย ๑	ดูใน ธง.
ธงชัย ๒	น. กาลโยคอย่างหนึ่งในโหราศาสตร์ คือ เวลาประกอบด้วยโชคคราวชนะ
	เข้าไปถึงที่ซึ่งศัตรูจะตั้งอยู่ไม่ได้.
ธชะ	(แบบ) น. ธง. (ป.).
ธชี	[ทะ] น. พราหมณ์, นักบวช. (ป.; ส. ธฺวชินฺ ว่า ผู้ถือธง, พราหมณ์).
ธตรฐ	[ทะตะรด] น. ชื่อท้าวจาตุมหาราชองค์หนึ่ง ประจําทิศบูรพา.
ธน, ธน-	[ทน, ทะนะ] น. ทรัพย์สิน. (ป., ส.).
	ธนธานี [ทะนะ] น. สถานที่เก็บพัสดุมีค่า, คลัง, ที่เก็บสินค้า. (ป., ส.).
	ธนบดี [ทะนะบอ] น. เจ้าของทรัพย์, เศรษฐีผู้มีทรัพย์เป็นทุน, นายทุน.
	(ส. ธนปติ ว่า เจ้าแห่งทรัพย์ คือ พระอินทร์, ท้าวกุเวร).
	ธนบัตร [ทะนะบัด] (กฎ) น. บัตรที่ออกใช้เป็นเงินตรา ซึ่งใช้ชําระหนี้ได้
	ตามกฎหมายโดยไม่จํากัดจํานวน. (ส. ธน + ปตฺร).
	ธนบัตรย่อย น. ธนบัตรที่ราคาน้อยกว่าฉบับที่มีราคามากกว่า, แบงก์ย่อย
	ก็ว่า.
	ธนสมบัติ [ทะนะสมบัด] น. การถึงพร้อมแห่งทรัพย์, ทรัพย์สมบัติ. (ป.).
	ธนสาร [ทะนะสาน] น. ทรัพย์สมบัติที่เป็นแก่นสาร, ทรัพย์สมบัติ. (ป.).
	ธนัง (แบบ; กลอน) น. ทรัพย์สิน เช่น มันก็ไม่รู้มั่งที่จะให้เกิดทุนธนัง.
	(ม. ร่ายยาว ชูชก).
	ธนาคาร น. นิติบุคคลที่ตั้งขึ้นตามกฎหมาย บริษัทจํากัด หรือ บริษัท
	มหาชนจํากัด ที่ใช้ชื่อหรือคําแสดงชื่อว่า ธนาคาร ซึ่งประกอบธุรกิจ
	เกี่ยวกับเงินและธุรกิจหลักทรัพย์. (ป. ธน + อคาร).
	ธนาคารพาณิชย์ (กฎ) น. ธนาคารที่ได้รับอนุญาตให้ประกอบธุรกิจประเภท
	รับฝากเงินที่ต้องจ่ายคืนเมื่อทวงถามหรือเมื่อสิ้นระยะเวลาอันกําหนดไว้ และ
	ใช้ประโยชน์เงินนั้นในทางหนึ่งหรือหลายทาง เช่น ให้สินเชื่อ ซื้อขายตั๋ว
	แลกเงินหรือตราสารเปลี่ยนมืออื่นใด ซื้อขายเงินปริวรรตต่างประเทศ และ
	หมายความรวมถึงสาขาของธนาคารต่างประเทศที่ได้รับอนุญาตให้ประกอบ
	ธุรกิจดังกล่าวด้วย.
	ธนาคารเลือด น. สถานที่เก็บรักษาเลือดไว้ เพื่อบริการแก่ผู้ป่วย.
	ธนาคารโลก น. คําสามัญเรียกธนาคารระหว่างประเทศเพื่อบูรณะและ
	วิวัฒนาการ ซึ่งทําหน้าที่ให้กู้ยืมเงินแก่ประเทศที่เป็นสมาชิกของธนาคาร
	เพื่อพัฒนาเศรษฐกิจในประเทศของตนและให้ความช่วยเหลือทางวิชาการ
	ธนาคารนี้ไม่รับฝากเงิน.
	ธนาคารออมสิน (กฎ) น. ธนาคารที่ตั้งขึ้นเพื่อรับฝากเงินออมสิน ออก
	พันธบัตรออมสินและสลากออมสิน รับฝากเงินออมสินเพื่อสงเคราะห์
	ชีวิตและครอบครัว ทําการรับจ่ายและโอนเงิน ซื้อหรือขายพันธบัตร
	รัฐบาลไทย ลงทุนเพื่อแสวงหาผลประโยชน์ซึ่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวง
	การคลังอนุญาต การออมสินอื่น ๆ หรือกิจการอันเป็นงานธนาคาร
	ตามที่พระราชกฤษฎีกากําหนดไว้ และให้ประกอบได้ตามข้อกําหนด
	และเงื่อนไขที่กําหนดไว้ในกฎกระทรวง.
	ธนาณัติ น. การส่งเงินทางไปรษณีย์ โดยวิธีผู้ส่งมอบเงินไว้ยังที่ทําการ
	ไปรษณีย์แห่งหนึ่งแล้วเจ้าหน้าที่ไปรษณีย์ออกตราสารสั่งให้ที่ทําการ
	ไปรษณีย์อีกแห่งหนึ่งจ่ายเงินให้แก่ผู้รับ; (กฎ) ตราสารซึ่งที่ทําการไปรษณีย์
	แห่งหนึ่งสั่งให้ที่ทําการไปรษณีย์อีกแห่งหนึ่งจ่ายเงิน. (ป. ธน + อาณตฺติ).
	ธเนศ, ธเนศวร [ทะเนด, ทะเนสวน] (แบบ) น. เจ้าแห่งทรัพย์, คนมั่งมี;
	ท้าวกุเวร. (ส.).
	ธโนปจัย [ทะโนปะไจ] (แบบ) น. การสะสมทรัพย์. (ส.).
	ธไนศวรรย์ [ทะไนสะหฺวัน] (แบบ) น. อิสรภาพเหนือทรัพย์. (ส. ธน +
	ไอศฺวรฺย).
ธนัง	ดู ธน, ธน-.
ธนาคม	(แบบ; กลอน) น. การมาแห่งกําไร, กําไร. (ส.).
ธนาคาร	ดู ธน, ธน-.
ธนาคารพาณิชย์	ดู ธน, ธน-.
ธนาคารโลก	ดู ธน, ธน-.
ธนาคารออมสิน	ดู ธน, ธน-.
ธนาณัติ	ดู ธน, ธน-.
ธนิต	ว. หนัก, เสียงพยัญชนะบางประเภทที่เปล่งเสียงพร้อมกับมีกลุ่มลมออกมา
	ในภาษาไทยได้แก่เสียง พ ท ค ช ฮ, (ไว) เรียกพยัญชนะในภาษาบาลีและ
	สันสกฤตที่มีเสียงหนักว่า พยัญชนะธนิต ได้แก่ พยัญชนะตัวที่ ๒ และ ๔
	ของวรรค. (ป.).
ธนิษฐะ, ธนิษฐา	น. ดาวฤกษ์ที่ ๒๓ มี ๔ ดวง เห็นเป็นรูปกา, ดาวศรวิษฐา ดาวเศรษฐี หรือ
	ดาวไซ ก็เรียก.
ธนุ, ธนุรญ	(แบบ) น. ธนู. (ป.).
	ธนุรมารค [ทะนุระมาก] น. ทางโค้งเหมือนธนู. (ส.).
	ธนุรวิทยา, ธนุรเวท [ทะนุระ] น. วิชายิงธนูและการใช้อาวุธอื่น ๆ.
	(ส.). (ดู อุปเวทประกอบ).
ธนู	ชื่ออาวุธชนิดหนึ่ง ประกอบด้วยคันธนูซึ่งมีสายธนูสำหรับน้าวยิง และ
	ลูกธนูที่มีปลายแหลม; ชื่อกลุ่มดาวรูปธนู เรียกว่า ราศีธนู เป็นราศีที่ ๘
	ในจักรราศี; ชื่อดาวฤกษ์อนุราธา. (ป. ธนุ).
	ธนูศิลป์ น. ฝีมือยิงธนู, การฝึกหัดยิงธนู. (ส.).
ธเนศ, ธเนศวร	ดู ธน, ธน-.
ธโนปจัย	ดู ธน, ธน-.
ธไนศวรรย์	ดู ธน, ธน-.
ธม	ว. ใหญ่, หลวง, เช่น นครธม. (ข. ธม).
ธมกรก	[ทะมะกะหฺรก] น. กระบอกกรองนํ้าของพระสงฆ์ เป็นเครื่องใช้สอย ๑
	อย่างในอัฐบริขาร; เครื่องกรองนํ้าด้วยลมเป่า; กระบอกก้นหุ้มผ้า. (ป.).
ธร	[ทอน] น. การยึดไว้, การถือไว้, การทรงไว้, การมีไว้; ผู้รักษาไว้, ผู้ทรงไว้,
	มักใช้เป็นส่วนท้ายของสมาส เช่น วิชาธร วินัยธร. (ป.; ส. ธฺฤ).
ธรง	[ทฺรง] (โบ; เลิก) ก. ทรง. (สามดวง).
ธรณ, ธรณะ	[ทอน, ทอระนะ] (แบบ) น. การถือไว้, การทรงไว้, การยึดไว้. (ป., ส.).
ธรณิน	[ทอระ] (กลอน) น. ธรณี, แผ่นดิน, เช่น กึกก้องสะเทือนธรณิน. (ลอ).
ธรณินทร์	[ทอระนิน] (กลอน) น. ผู้เป็นใหญ่ในแผ่นดิน, พระเจ้าแผ่นดิน. (ส.).
ธรณิศ, ธรณิศร, ธรณิศวร์	[ทอระนิด] (กลอน) น. ผู้เป็นใหญ่ในแผ่นดิน, พระเจ้าแผ่นดิน. (ส.).
ธรณี	[ทอระนี] น. แผ่นดิน เช่น ธรณีสูบ, พื้นแผ่นดิน เช่น ธรณีวิทยา, โลก เช่น
	นางในธรณีไม่มีเหมือน. (ป., ส.).
	ธรณีกันแสง น. ชื่อเพลงไทยทํานองหนึ่ง, ธรณีร้องไห้ หรือ พสุธากันแสง
	ก็ว่า.
	ธรณีประตู น. ไม้รองรับกรอบล่างของประตู มีรูครกสําหรับรับเดือยบาน
	ประตู และมีรูสําหรับลงลิ่มหรือลงกลอน เช่น ธรณีประตูโบสถ์, ปัจจุบัน
	เรียกไม้กรอบล่างประตูว่า ธรณีประตู.
	ธรณีมณฑล น. ลูกโลก. (ส.).
	ธรณีร้องไห้ น. ชื่อเพลงไทยทํานองหนึ่ง, ธรณีกันแสง หรือ พสุธากันแสง
	ก็ว่า.
	ธรณีวิทยา น. วิชาว่าด้วยความรู้เกี่ยวกับประวัติ โครงสร้าง และสภาพ
	ของโลก.
	ธรณีศวร น. ผู้เป็นใหญ่ในแผ่นดิน, พระเจ้าแผ่นดิน. (ส. ธรณี + อิศฺวร).
	ธรณีสงฆ์ น. ที่ซึ่งเป็นสมบัติของวัด.
	ธรณีสาร ๑ น. เสนียดจัญไร, เรียกคนที่มีลักษณะซึมเซาง่วงเหงาหาวนอน
	อยู่เสมอว่า คนต้องธรณีสาร.
	ธรณีสูบ ก. อาการที่แผ่นดินแยกออกทำให้คนที่ทำบาปกรรมอย่างยิ่งตกลง
	หายไป แล้วแผ่นดินก็กลับเป็นอย่างเดิม เป็นความเชื่อทางพระพุทธศาสนา
	ว่า ธรรมชาติจะลงโทษคนที่ทำบาปหนักนั้นเอง โดยผู้อื่นไม่ต้องลงโทษ.
ธรณีสาร ๑	ดูใน ธรณี.
ธรณีสาร ๒	น. ชื่อไม้พุ่มขนาดเล็กชนิด Phyllanthus pulcher Wall. ex Muell. Arg.
	ในวงศ์ Euphorbiaceae ลําต้นตรง ใช้ทํายาได้, ว่านธรณีสาร ก็เรียก.
ธรมาน	[ทอระมาน] (แบบ) ว. ยังดํารงชีวิตอยู่. (ป.).
ธรรม ๑, ธรรม, ธรรมะ	[ทํา, ทํามะ] น. คุณความดี เช่น เป็นคนมีธรรมะ เป็นคนมีศีลมีธรรม;
	คําสั่งสอนในศาสนา เช่น แสดงธรรม ฟังธรรม ธรรมะของพระพุทธเจ้า;
	หลักประพฤติปฏิบัติในศาสนา เช่น ปฏิบัติธรรม ประพฤติธรรม;
	ความจริง เช่น ได้ดวงตาเห็นธรรม; ความยุติธรรม, ความถูกต้อง, เช่น
	ความเป็นธรรมในสังคม; กฎ, กฎเกณฑ์, เช่น ธรรมะแห่งหมู่คณะ;
	กฎหมาย เช่น ธรรมะระหว่างประเทศ; สิ่งทั้งหลาย, สิ่งของ, เช่น
	เครื่องไทยธรรม. (ส. ธรฺม; ป. ธมฺม).
	ธรรมกถา น. การกล่าวธรรม, ถ้อยคําที่เป็นธรรม. (ส.; ป. ธมฺมกถา).
	ธรรมกถึก น. เรียกพระที่เป็นนักเทศน์ผู้แสดงธรรมว่า พระธรรมกถึก.
	(ป. ธมฺมกถิก).
	ธรรมกาม น. ผู้ใคร่ธรรม, ผู้นิยมในยุติธรรม. (ส.; ป. ธมฺมกาม).
	ธรรมกาย น. กายคือธรรม ได้แก่ พระมหากรุณาธิคุณ พระปัญญาธิคุณ
	และพระบริสุทธิคุณ; พระนามหนึ่งของพระพุทธเจ้า ตามคติมหายาน
	เชื่อว่า ได้แก่พระวิญญาณบริสุทธิ์ของพระพุทธเจ้า. (ส.; ป. ธมฺมกาย).
	ธรรมการ น. กิจการทางศาสนา.
	ธรรมการย์ น. กิจอันเป็นธรรม, การกุศล, หน้าที่อันสมควร.
	ธรรมเกษตร น. แดนธรรม; คนมีใจกรุณา. (ส.).
	ธรรมขันธ์ น. หมวดธรรม, กองธรรม, ข้อธรรม, (กําหนดข้อธรรมใน
	พระไตรปิฎกว่ามี ๘๔,๐๐๐ พระธรรมขันธ์). (ส. ธรฺม + ป. ขนฺธ).
	ธรรมคุณ น. ชื่อบทแสดงคุณของพระธรรม มีบาลีขึ้นต้นว่า สฺวากฺขาโต
	และลงท้ายว่า ปจฺจตฺตํ เวทิตพฺโพ วิญฺญูหิ. (ส.; ป. ธมฺมคุณ).
	ธรรมจรณะ, ธรรมจรรยา น. การประพฤติถูกธรรม. (ส.).
	ธรรมจริยา น. การประพฤติเป็นธรรม, การประพฤติถูกธรรม. (ส. ธรฺม +
	ป. จริยา).
	ธรรมจักร น. ชื่อปฐมเทศนาที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงแก่พระเบญจวัคคีย์
	เรียกเต็มว่า ธัมมจักกัปปวัตนสูตร; แดนธรรม; เครื่องหมายทาง
	พระพุทธศาสนา เป็นรูปวงล้อมี ๘ ซี่บ้าง ๑๒ ซี่บ้าง. (ส.).
	ธรรมจักษุ น. ดวงตาคือปัญญาที่รู้เห็นธรรม. (ส.).
	ธรรมจาคะ น. การละธรรม, การละเมิดศาสนา, การทิ้งศาสนา. (ส. ธรฺม +
	ป. จาค).
	ธรรมจารี น. ผู้ประพฤติธรรม. (ป. ธมฺมจารี; ส. ธรฺมจารินฺ).
	ธรรมจินดา น. การพิจารณาธรรม.
	ธรรมเจดีย์ น. เจดีย์ที่บรรจุพระธรรมที่มักจารลงบนใบลาน, คัมภีร์ที่จารึก
	พระธรรม เช่น พระไตรปิฎก.
	ธรรมชาติ น. สิ่งที่เกิดมีและเป็นอยู่ตามธรรมดาของสิ่งนั้น ๆ, ภาพ
	ภูมิประเทศ. ว. ที่เป็นไปเองโดยมิได้ปรุงแต่ง เช่น สีธรรมชาติ.
	ธรรมฐิติ น. การตั้งอยู่แห่งสิ่งที่เป็นเอง. (ป. ธมฺม??ติ).
	ธรรมดา น. อาการหรือความเป็นไปแห่งธรรมชาติ เช่น การกิน การถ่ายเท
	การสืบพันธุ์ และการเสื่อมสลาย. ว. สามัญ, พื้น ๆ, ปรกติ, เช่น เป็นเรื่อง
	ธรรมดา. (ส. ธรฺมตา; ป. ธมฺมตา).
	ธรรมทรรศนะ น. ความเห็นชัดเจนในธรรม. (ส.).
	ธรรมธาดา น. ผู้ทรงธรรม เช่น สมเด็จพระบรมธรรมธาดามหาสัตว์.
	(ม. ร่ายยาว วนปเวสน์).
	ธรรมธาตุ น. ธรรมารมณ์. (ส.; ป. ธมฺมธาตุ).
	ธรรมนาถ น. ผู้รักษากฎหมาย. (ส.).
	ธรรมนิตย์ น. ผู้เที่ยงธรรม. (ส.).
	ธรรมนิยม น. ความประพฤติที่มีธรรมเป็นที่ตั้ง.
	ธรรมนิยาม น. ความแน่นอนแห่งธรรมดา คือ พระไตรลักษณ์. (ส.; ป.
	ธมฺมนิยาม).
	ธรรมนิเวศ น. การเข้าประพฤติธรรม, การเข้าศาสนา.
	ธรรมนูญ (กฎ) น. กฎหมายที่จัดระเบียบองค์กร เช่น ธรรมนูญศาลทหาร
	พระธรรมนูญศาลยุติธรรม.
	ธรรมนูญการปกครองราชอาณาจักร (กฎ) น. กฎหมายที่จัดระเบียบการ
	ปกครองประเทศในระหว่างที่ยังไม่มีรัฐธรรมนูญ.
	ธรรมเนียม [ทํา–] น. ประเพณี, แบบแผน, แบบอย่าง.
	ธรรมเนียมประเพณี น. ประเพณีเกี่ยวกับเรื่องธรรมดาสามัญ ถ้าฝ่าฝืน
	ก็ไม่ถือว่าผิดหรือชั่ว.
	ธรรมบท น. ข้อแห่งธรรม, ชื่อคาถาบาลีคัมภีร์หนึ่งในขุทกนิกาย.
	ธรรมบาล น. ผู้รักษาธรรม, ผู้ป้องกันพระศาสนา. (ส.; ป. ธมฺมปาล).
	ธรรมบิฐ น. ธรรมาสน์. (ป. ธมฺม + ปี?).
	ธรรมปฏิรูป, ธรรมประติรูป น. ธรรมเทียม, สิ่งที่ไม่ใช่ธรรมแท้.
	ธรรมปฏิสัมภิทา น. ปฏิสัมภิทา ๑ ใน ๔ อย่าง คือ ๑. อรรถปฏิสัมภิทา
	๒. ธรรมปฏิสัมภิทา ๓. นิรุตติปฏิสัมภิทา ๔. ปฏิภาณปฏิสัมภิทา หมายถึง
	ปัญญาอันแตกฉานในธรรม คือ ความเข้าใจสาวหาเหตุในหนหลัง, ความ
	เข้าใจถือเอาใจความแห่งอธิบายนั้น ๆ ตั้งเป็นกระทู้หรือหัวข้อขึ้นได้. (ป.).
	ธรรมยุต น. ชื่อพระสงฆ์นิกายหนึ่ง, คู่กับมหานิกาย, ธรรมยุติกนิกาย
	ก็เรียก.
	ธรรมยุทธ์ น. การรบกันในทางธรรม คือ รบกันในทางแข่งขันสร้างสิ่งใด
	สิ่งหนึ่ง ถ้าใครสร้างได้แล้วก่อนก็ชนะ. (ส.).
	ธรรมรัตน์ น. แก้วคือธรรม. (ส.; ป. ธมฺมรตน).
	ธรรมราชา น. พระราชาแห่งธรรม คือ พระพุทธเจ้า, พระราชาผู้ทรงธรรม,
	พญายม.
	ธรรมวัตร น. ลักษณะเทศน์ทํานองธรรมดาอย่างหนึ่งที่แสดงอยู่ทั่วไป
	ไม่ใช่ทํานองแบบเทศน์มหาชาติ.
	ธรรมศาสตร์ (โบ) น. ความรู้เกี่ยวกับวิชากฎหมายโดยทั่วไป; คัมภีร์
	กฎหมายเก่าของอินเดีย, คัมภีร์อันเป็นต้นกําเนิดแห่งกฎหมาย,
	พระธรรมศาสตร์ ก็เรียก.
	ธรรมสถิติ น. ความตั้งอยู่โดยธรรมดา, ความตั้งอยู่แห่งกฎ, ความตั้งอยู่
	แห่งยุติธรรม. (ส.; ป. ธมฺม??ติ).
	ธรรมสภา น. ที่ประชุมฟังธรรม. (ส.; ป. ธมฺมสภา).
	ธรรมสรีระ น. ร่างหรือที่บรรจุธรรม, เจดีย์ศักดิ์สิทธิ์.
	ธรรมสังคีติ น. การสังคายนาธรรม, การร้อยกรองธรรม. (ส. ธรฺม + สํคีติ;
	ป. ธมฺมสงฺคีติ).
	ธรรมสังเวช น. ความสังเวชโดยธรรม เมื่อเห็นความแตกดับของสังขาร
	(เป็นอารมณ์ของพระอรหันต์). (ป. ธมฺมสํเวค).
	ธรรมสากัจฉา น. การสนทนาธรรม. (ป. ธมฺมสากจฺฉา).
	ธรรมสามิสร [สามิด] น. ผู้เป็นใหญ่ด้วยความเป็นเจ้าของธรรม, พระพุทธเจ้า.
	ธรรมสามี น. ผู้เป็นเจ้าของธรรม, พระพุทธเจ้า. (ป. ธมฺมสามิ).
	ธรรมสาร น. สาระแห่งธรรม, แก่นธรรม.
	ธรรมะธัมโม ว. เรียกคนที่เคร่งครัดในศาสนาว่า คนธรรมะธัมโม.
	ธรรมันเตวาสิก [ทํามัน] น. อันเตวาสิก (ศิษย์) ผู้เรียนธรรมวินัย.
	(ส.; ป. ธมฺมนฺเตวาสิก).
	ธรรมาทิตย์ [ทํามา] น. อาทิตย์แห่งธรรม คือพระพุทธเจ้า. (ส.).
	ธรรมาธรรม [ทํามา] น. ธรรมและอธรรม, ความถูกและความผิด,
	ยุติธรรมและอยุติธรรม. (ส.; ป. ธมฺมาธมฺม).
	ธรรมาธิปไตย [ทํามาทิปะไต, ทํามาทิบปะไต] น. การถือธรรมเป็นใหญ่,
	การถือความถูกต้องเป็นหลัก. (ป. ธมฺมาธิปเตยฺย; ส. ธรฺมาธิปตฺย).
	ธรรมาธิษฐาน [ทํามาทิดถาน, ทำมาทิดสะถาน] ว. มีธรรมเป็นที่ตั้ง ที่ยก
	หลักธรรมหรือสิ่งที่เป็นนามธรรมล้วน ๆ ขึ้นมาอ้างหรืออธิบาย.
	(ส.; ป. ธมฺมาธิฏฺ?าน).
	ธรรมานุธรรมปฏิบัติ [ทํามา] น. การประพฤติธรรมสมควรแก่ธรรม,
	การประพฤติความดีสมควรแก่ฐานะ.
	ธรรมานุสาร [ทํามา] น. ความถูกตามธรรม, ทางหรือวิธีแห่งความยุติธรรม,
	ความระลึกตามธรรม. (ส.; ป. ธมฺมานุสาร).
	ธรรมาภิมุข [ทํามา] ว. หันหน้าเฉพาะธรรม, มุ่งแต่ยุติธรรม. (ส.; ป.
	ธมฺมาภิมุข).
	ธรรมาภิสมัย [ทํามา] น. การตรัสรู้ธรรม, การสําเร็จมรรคผล. (ส.; ป.
	ธมฺมาภิสมย).
	ธรรมายตนะ [ทํามายะตะนะ] น. แดนคือธรรมารมณ์, แดนแห่งมนัสคือใจ
	ได้แก่อารมณ์ที่ใจรู้ หรือเรื่องที่ใจรู้. (ป. ธมฺมายตน).
	ธรรมารมณ์ [ทํามา] น. อารมณ์ที่ใจรู้, อารมณ์ที่เกิดทางใจ. (ป. ธมฺมารมฺมณ).
	ธรรมาสน์ [ทํามาด] น. ที่สําหรับพระภิกษุสามเณรนั่งแสดงธรรม. (ส.).
	ธรรมิก, ธรรมิก [ทํามิก, ทํามิกกะ] ว. ประกอบในธรรม, ประพฤติเป็น
	ธรรม, ทรงธรรม, เช่น ธรรมิกราช สหธรรมิก. (ส.; ป. ธมฺมิก).
ธรรม ๒	คําประกอบท้ายคําที่เป็นนามธรรม เมื่อประกอบแล้วมีความหมายไม่ต่างไป
	จากคําศัพท์เดิม เช่น วัฒนธรรม อารยธรรม.
ธรรม ๓	น. สมณศักดิ์พระราชาคณะ สูงกว่าชั้นเทพ ตํ่ากว่าชั้นหิรัญบัฏ เรียกว่า
	ชั้นธรรม เช่น พระธรรมโกศาจารย์ พระธรรมเจดีย์.
ธรรมันเตวาสิก	ดู ธรรม ๑, ธรรม, ธรรมะ.
ธรรมาทิตย์	ดู ธรรม ๑, ธรรม, ธรรมะ.
ธรรมาธรรม	ดู ธรรม ๑, ธรรม, ธรรมะ.
ธรรมาธิปไตย	ดู ธรรม ๑, ธรรม, ธรรมะ.
ธรรมาธิษฐาน	ดู ธรรม ๑, ธรรม, ธรรมะ.
ธรรมานุธรรมปฏิบัติ	ดู ธรรม ๑, ธรรม, ธรรมะ.
ธรรมานุสาร	ดู ธรรม ๑, ธรรม, ธรรมะ.
ธรรมาภิมุข	ดู ธรรม ๑, ธรรม, ธรรมะ.
ธรรมาภิสมัย	ดู ธรรม ๑, ธรรม, ธรรมะ.
ธรรมายตนะ	ดู ธรรม ๑, ธรรม, ธรรมะ.
ธรรมารมณ์	ดู ธรรม ๑, ธรรม, ธรรมะ.
ธรรมาสน์	ดู ธรรม ๑, ธรรม, ธรรมะ.
ธรรมิก, ธรรมิก-	ดู ธรรม ๑, ธรรม, ธรรมะ.
ธรา	[ทะรา] (แบบ) น. แผ่นดิน. (ป., ส.).
	ธราดล น. พื้นแผ่นดิน. (ป.).
	ธราธร, ธราธาร น. ผู้ทรงโลกไว้ คือ พระวิษณุ หรือ พระนารายณ์. (ส.).
	ธราธิบดี, ธราธิป น. พระเจ้าแผ่นดิน. (ส.).
ธริษตรี, ธเรษตรี	[ทะริดตฺรี, ทะเรดตฺรี] (แบบ; กลอน) น. โลก, แผ่นดิน, เช่น ผู้ทรงจักรคทา
	ธริษตรี. (สมุทรโฆษ). (ส. ธริตฺรี).
	ธเรษตรีศวร [ทะเรดตฺรีสวน] (แบบ; กลอน) น. ผู้เป็นใหญ่ในโลก เช่น
	สายัณห์หวั่นสวาทไท้ธเรศตรี ศวรแฮ. (ตะเลงพ่าย).
ธเรศ	[ทะเรด] น. ผู้เป็นใหญ่ในแผ่นดิน, พระเจ้าแผ่นดิน. (ส.).
ธวัช	[ทะวัด] น. ธง. (ส. ธฺวช).
ธังกะ	(แบบ) น. กา, เหยี่ยว. (ป.).
ธัช	[ทัด] (แบบ) น. ธง. (ป. ธช).
ธัญ ๑	[ทัน] (แบบ) ว. รุ่งเรือง, มั่งมี, มีโชค, ดี, เลิศ, เช่น ธัญลักษณ์ ว่า มีลักษณะดี.
	(ป. ธญฺ?; ส. ธนฺย).
ธัญ ๒, ธัญญ	[ทัน, ทันยะ] น. ข้าวเปลือก. (ป. ธญฺ?; ส. ธานฺย).
	ธัญโกศ น. ฉางข้าว, ยุ้งข้าว. (ป. ธญฺ? + ส. โกศ).
	ธัญเขต น. นา. (ป. ธ?ฺ?เขตฺต; ส. ธานฺยเกฺษตฺร).
	ธัญชาติ น. คํารวมเรียกข้าวต่าง ๆ เช่น ข้าวเปลือก ข้าวสาลี, ในคัมภีร์
	อภิธานัปปทีปิกาว่ามี ๗ อย่าง คือ ๑. ข้าวไม่มีแกลบ ๒. ข้าวเปลือก
	๓. หญ้ากับแก้ ๔. ข้าวละมาน ๕. ลูกเดือย ๖. ข้าวแดง ๗. ข้าวฟ่าง.
	ธัญญาหาร น. อาหารคือข้าว. (ป.).
	ธัญดัจ น. เปลือกข้าว, แกลบ. (ป. ธญฺ?ตจ; ส. ธานฺยตฺวจ).
	ธัญเบญจก [ทันยะเบนจก] น. ธัญชาติทั้ง ๕ ได้แก่ ๑. ศาลิ ข้าวสาลี
	๒. วฺรีหิ ข้าวเปลือก ๓. ศูก ลูกเดือย ๔. ศิมฺพี ถั่ว ๕. กฺษุทฺร ข้าวกษุทร.
	(ป. ปญฺจก).
	ธัญพืช น. พืชข้าวกล้า; พืชล้มลุกหลายชนิดหลายสกุลในวงศ์ Gramineae
	เช่น ข้าว ข้าวสาลี ข้าวโพด ให้เมล็ดเป็นอาหารหลัก. (ป. ธญฺ?พีช;
	ส. ธานฺยวีช).
	ธัญมาส (โบ) น. มาตราตวง เท่ากับ ๗ อูกา. (ป.).
ธัญญาหาร	ดู ธัญ ๒, ธัญ.
ธันยา	[ทันยา] (แบบ) น. นางพี่เลี้ยง. (ส.).
ธันยาวาท	[ทันยาวาด] น. การทําพิธีบูชาขอบคุณเทพผู้ให้ความสมบูรณ์พูนผล. (ส.).
ธันวาคม	น. ชื่อเดือนที่ ๑๒ ตามสุริยคติ ซึ่งเริ่มด้วยเดือนมกราคม มี ๓๑ วัน; (เลิก)
	ชื่อเดือนที่ ๙ ตามสุริยคติ ซึ่งเริ่มด้วยเดือนเมษายน. (ส. ธนุ + อาคม = เดือน
	ที่อาทิตย์มาสู่ราศีธนู).
ธัมมะ	(แบบ) น. ธรรม. (ป.; ส. ธรฺม).
ธาดา	น. ผู้สร้าง, ผู้ทรงไว้, พระพรหมผู้สร้างตามหลักศาสนาพราหมณ์. (ป.).
ธาตรี	[ทาตฺรี] (แบบ) น. แผ่นดิน, โลก, ในบทกลอนใช้ว่า ธาษตรี ก็มี. (ส.).
ธาตวากร	[ทาตะวากอน] (แบบ) น. บ่อแร่. (ส.).
ธาตุ ๑, ธาตุ-	[ทาด, ทาตุ, ทาดตุ] น. สิ่งที่ถือว่าเป็นส่วนสําคัญที่คุมกันเป็นร่างของ
	สิ่งทั้งหลาย โดยทั่ว ๆ ไปเชื่อว่ามี ๔ ธาตุ ได้แก่ ธาตุดิน ธาตุนํ้า ธาตุไฟ
	ธาตุลม แต่ก็อาจมีธาตุอื่น ๆ อีก เช่น อากาศธาตุวิญญาณธาตุ ธาตุไม้
	ธาตุทอง ธาตุเหล็ก. (ป.).
	ธาตุโขภ [ทาตุโขบ] น. ความกําเริบของธาตุ ได้แก่ธาตุทั้ง ๔ ในร่างกาย
	ไม่ปรกติ มีอาหารเสีย เป็นต้น. (ป.).
	ธาตุเบา [ทาด] ว. ที่กินยาระบายอ่อน ๆ ก็ถ่าย.
	ธาตุหนัก [ทาด] ว. ที่ต้องกินยาถ่ายมาก ๆ จึงจะถ่าย.
ธาตุ ๒	[ทาด, ทาตุ] น. กระดูกของพระพุทธเจ้า พระปัจเจกพุทธเจ้า และพระ
	อรหันต์ โดยทั่ว ๆ ไปเรียกรวม ๆ ว่า พระธาตุ, ถ้าเป็นกระดูกของ
	พระพุทธเจ้า เรียก พระบรมธาตุ หรือ พระบรมสารีริกธาตุ, ถ้าเป็นกระดูก
	ของพระอรหันต์ เรียกว่า พระธาตุ, ถ้าเป็นกระดูกส่วนใดส่วนหนึ่งของ
	พระพุทธเจ้า ก็เรียกตามความหมายของคํานั้น ๆ เช่น พระอุรังคธาตุ
	พระทันตธาตุ, ถ้าเป็นผมของพระพุทธเจ้า เรียกว่า พระเกศธาตุ; ชื่อคัมภีร์
	ในพระพุทธศาสนาซึ่งว่าด้วยธาตุ เช่น ธาตุกถา ธาตุปาฐ. (ป., ส.);
	(ถิ่นอีสาน) เจดีย์ที่บรรจุกระดูกคนที่เผาแล้ว.
	ธาตุครรภ [ทาตุคับ] น. ส่วนสําคัญของพระสถูปหรือพระปรางค์ที่บรรจุ
	พระบรมสารีริกธาตุหรือพระธาตุไว้ภายใน, ครรภธาตุ หรือ เรือนธาตุ ก็ว่า.
	ธาตุเจดีย์ [ทาด] น. เจดีย์บรรจุพระธาตุ.
	ธาตุสถูป [ทาดสะถูบ] น. ธาตุเจดีย์.
ธาตุ ๓	[ทาด] (วิทยา) น. สารเนื้อเดียวล้วนซึ่งประกอบด้วยบรรดาอะตอมที่มี
	โปรตอนจํานวนเดียวกันในนิวเคลียส.
ธาตุ ๔	[ทาด] น. รากศัพท์ของคําบาลีสันสกฤตเป็นต้น เช่น ธาตุ มาจาก ธา ธาตุ
	สาวก มาจาก สุ ธาตุ กริยา มาจาก กฺฤ ธาตุ.
ธาตุมมิสสา	[ทาตุมมิดสา] น. ชื่อฉันท์วรรณพฤติ กําหนดด้วย ๓ คณะ คือ ม ภ ต คณะ
	กับลงท้ายเป็นครุอีก ๒ พยางค์ (ตามแบบว่า ธาตุมฺมิสฺสา ยติ สา มฺภา ตคา
	โค) ตัวอย่างว่า จักสําแดงมิตร สุจริตจิตนามขนาน บัญญัติคือสมาน สุขทุข
	เสมอประดุจกัน. (ชุมนุมตํารากลอน).
ธานิน	(กลอน) น. เมือง.
	ธานินทร์ (กลอน) น. เมือง, เมืองใหญ่.
ธานี	น. เมือง. (ป., ส.).
ธาร ๑	[ทาน] น. การทรงไว้, การรับไว้, การหนุน, มักใช้เป็นบทหลังสมาส เช่น
	จุฑาธาร. (ป., ส.).
	ธารพระกร [กอน] (ราชา) น. ไม้เท้า.
	ธารยักษ์ น. ชื่อโรคลมอย่างหนึ่ง.
ธาร ๒	[ทาน] น. นํ้า, ลําธาร, ห้วย, หยาดนํ้า, ท่อนํ้า. (ตัดมาจาก ธารา).
ธารกำนัล, ธารคำนัล	[ทาระกํานัน, คํานัน] น. ที่ชุมนุมชน, คนจํานวนมาก, เช่น ต่อหน้าธารกํานัล,
	โบราณเขียนเป็น ทารกํานัน ก็มี.
ธารณะ ๑	[ทาระนะ] (แบบ) น. การทรงไว้. (ป., ส.).
ธารณะ ๒	[ทาระนะ] ว. ทั่วไป, ไม่เลือกหน้า. น. การตักบาตรที่ไม่เฉพาะเจาะจง
	เรียกว่า ธารณะ. (ตัดมาจากคํา สาธารณะ).
ธารณา	[ทาระนา] (แบบ) น. การทรงไว้. (ส.).
	ธารณามัย (แบบ) ว. ซึ่งสําเร็จด้วยความทรงจํา. (ส.).
ธารา ๑	น. สายนํ้า, ลําธาร, ห้วย, หยาดนํ้า, ท่อนํ้า. (ป., ส.).
	ธาราเคหะ น. ห้องอาบนํ้าที่มีฝักบัว. (ป.; ส. ธาราคฺฤห).
	ธาราธิคุณ น. เกณฑ์นํ้าฝนซึ่งมากที่สุด (ของแต่ละปี).
	ธารายนต์ น. นํ้าพุ. (ป.).
ธารา ๒	(แบบ) น. ชาย, ขอบ, คม (มีด). (ส.).
ธาษตรี	[ทาดตฺรี] (กลอน) น. แผ่นดิน, โลก. (ส. ธาตฺรี).
ธำมรงค์	[ทํามะรง] (ราชา) น. แหวน. (เทียบ ข. ทํรง่).
ธำรง	ก. ทรงไว้, ชูไว้.
ธิดา	น. ลูกหญิง. (ป., ส. ธีตา).
ธิติ	(แบบ) น. ความทรงไว้, ความมั่นคง, ปัญญา. (ป.).
ธีร, ธีระ	[ทีระ] น. นักปราชญ์. ว. ฉลาด, ไหวพริบ, มีปัญญา, ชํานาญ. (ป.); มั่นคง,
	แข็งแรง. (ส.).
	ธีรภาพ น. ความมั่นคง, ความแน่นหนา. (ส.).
	ธีรราช น. กษัตริย์ผู้เป็นปราชญ์.
ธุช	[ทุด] น. ธง. (แผลงจาก ธช).
ธุดงคญ, ธุดงค์	น. องค์คุณเครื่องกําจัดกิเลส, ชื่อวัตรปฏิบัติอย่างเคร่งครัดของภิกษุ มี ๑๓
	อย่าง เช่น การอยู่ในป่า การอยู่โคนไม้. (ป. ธูตงฺค).
	ธุดงควัตร [ทุดงคะวัด] น. กิจอันภิกษุผู้ถือธุดงค์ควรทํา.
	ธุดงคสมาทาน [ทุดงคะสะมาทาน] น. การถือธุดงค์.
ธุต, ธุตตะ	[ทุด, ทุด] (แบบ) น. นักเลง. (ป. ธุตฺต).
ธุม, ธุม-	[ทุม, ทุมะ] (แบบ) น. ควัน. (ป., ส. ธูม).
	ธุมเกตุ [ทุมะเกด] น. ไฟ, ดาวหาง, ดาวตก, สิ่งที่เป็นหมอกเป็นควันเกิดขึ้น
	ในอากาศผิดธรรมดา มีรูปคล้ายธงเป็นต้น. (ป., ส. ธูมเกตุ).
	ธุมชาล [ทุมะชาน] น. ควันพลุ่งขึ้น. (ป., ส. ธูมชาล).
	ธุมเพลิง [ทุมเพฺลิง] น. แสงสว่างที่เกิดขึ้นในอากาศผิดธรรมดา.
	ธุมา (กลอน) น. ควัน.
ธุมา	ดู ธุม, ธุม.
ธุร-, ธุระ	[ทุระ] น. หน้าที่การงานที่พึงกระทํา, กิจในพระศาสนา มี ๒ อย่าง คือ
	การเล่าเรียน เรียกว่า คันถธุระ และ การปฏิบัติทางใจ เรียกว่า วิปัสสนาธุระ;
	(ปาก) เรื่องส่วนตัว เช่น ไม่ใช่ธุระของคุณ. (ป., ส.).
	ธุรการ น. การจัดกิจการงานโดยส่วนรวมของแต่ละหน่วย ซึ่งมิใช่งาน
	วิชาการ.
	ธุรกิจ น. การงานประจําเกี่ยวกับอาชีพค้าขาย หรือกิจการอย่างอื่นที่สําคัญ
	และที่ไม่ใช่ราชการ; (กฎ) การประกอบกิจการในทางเกษตรกรรม
	อุตสาหกรรม หัตถกรรม พาณิชยกรรมการบริการ หรือกิจการอย่างอื่น
	เป็นการค้า.
ธุรำ	น. สายเครื่องหมายวรรณะพราหมณ์ กษัตริย์ และแพศย์ สวมจากซ้ายไปขวา
	เรียกว่า สายธุรํา, ธุหรํ่ายัชโญปวีต หรือ สายมงคล ก็เรียก.
ธุลี	น. ละออง, ฝุ่น. (ป., ส. ธูลิ).
ธุว-	[ทุวะ] (แบบ) ว. มั่น, เที่ยง. (ป.).
	ธุวดารา น. ดาวเหนือ.
	ธุวภาค น. เส้นแวงอันไม่เปลี่ยนที่แห่งดาวซึ่งประจําที่อยู่.
	ธุวมณฑล น. แถบขั้วโลก.
	ธุวยัษฎี น. เพลา (หรือเส้น) แห่งขั้วโลกทั้ง ๒. (ส. ธฺรุวยษฺฏี).
ธูป, ธูป-	[ทูบ, ทูปะ] น. เครื่องหอมชนิดหนึ่งมีแกนทําด้วยก้านไม้ไผ่เล็ก ๆ เป็นต้น
	ย้อมสีแดง พอกด้วยผงไม้หอม, มักใช้จุดคู่กับเทียน, ลักษณนามว่า ดอก.
	(ป., ส.).
	ธูปบาตร [ทูปะบาด] น. ภาชนะสําหรับเผาเครื่องหอมบูชา. (ส. ธูปปาตฺร).
	ธูปแพเทียนแพ น. ธูปไม้ระกํากับเทียน ๔ คู่ วางเรียงกันเป็นแพ แล้วคาด
	ด้วยริบบิ้นสี ใช้เป็นเครื่องแสดงความเคารพอย่างสูง.
	ธูปไม้ระกำ น. ธูปที่ใช้ไม้ระกําเป็นแกน.
ธูปฤๅษี	ดู กกช้าง.
เธนุ	(แบบ) น. แม่โคนม. (ป., ส.).
เธอ	ส. คําใช้แทนผู้ที่เราพูดด้วย มักใช้ในระหว่างเพื่อนผู้หญิงด้วยกัน หรือใช้
	กับผู้มีศักดิ์ตํ่ากว่า เช่นครูพูดกับศิษย์, เป็นสรรพนามบุรุษที่ ๒, คําใช้แทน
	ผู้ที่เราพูดถึง ใช้กับผู้มีศักดิ์ตํ่ากว่าด้วยความยกย่องหรือเอ็นดูเป็นต้น, เป็น
	สรรพนามบุรุษที่ ๓.
เธียร	น. นักปราชญ์. ว. ฉลาด, มั่นคง. (ป. ธีร).
โธ่	อ. คําที่เปล่งออกมาด้วยความสงสารหรือรําคาญใจเป็นต้น. (ตัดมาจาก
	พุทโธ่).
โธวนะ	[โทวะนะ] (แบบ) น. การชําระล้าง, การซักฟอก. (ป.; ส. ธาวน).